Ostatni tydzień czerwca, tj. tydzień obejmujący dzień 27 czerwca, to czas, kiedy obchodzimy Międzynarodowy Tydzień Wiedzy o Osobach Głuchoniewidomych. W tym czasie organizacje na z różnych stron świata, wspierające osoby z jednoczesną niepełnosprawnością wzroku i słuchu, szczególnie intensywnie starają się zwiększać świadomość społeczną na temat osób głuchoniewidomych. W tym roku Międzynarodowy Tydzień Wiedzy o Osobach Głuchoniewidomych obchodzimy w dniach 24-30 czerwca. Dlaczego akurat wtedy? Jest to związane z rocznicą urodzin Helen Keller, amerykańskiej głuchoniewidomej pisarki. 27 czerwca obchodzimy także Światowy Dzień Osób Głuchoniewidomych.

Kim była Helen Keller?

Helen Keller urodziła się 27 czerwca 1880 r. Gdy miała 19 miesięcy, w wyniku choroby utraciła wzrok i słuch. Od tego czasu świat poznawała przede wszystkim za pomocą dotyku. Do 7 roku życia w komunikacji z rodziną posługiwała się kilkudziesięcioma znakami domowymi. Rodzice Helen, szukając dla niej pomocy, nawiązali kontakt z Anną Sullivan, która została jej nauczycielką. Anna nauczyła Helen m.in. alfabetu pokazywanego dłonią w powietrzu, który Helen odczytywała dotykając dłoni rozmówcy oraz alfabetu Braille’a. Odtąd Helen mogła kontaktować się ze światem. Dzięki ogromnej wytrwałości poznała kilka języków obcych, ukończyła studia humanistyczne, angażowała się w działalność społeczną. Napisała także wiele książek, z których najbardziej znana nosi tytuł „Historia mego życia”. Hellen Keller pokazała, że mimo tak złożonej, zamykającej i wykluczającej niepełnosprawności można starać się żyć normalnie, mając swoje pasje i realizując swoje marzenia. Jak mówiła:

„Nie wolno zgadzać się na pełzanie, gdy czujemy potrzebę latania”

O osobach głuchoniewidomych

Szacuje się, że w Polsce żyje około 7 tysięcy osób głuchoniewidomych.

Warto wiedzieć, że:

  • W polskim orzecznictwie o niepełnosprawności nie ma odrębnego kodu dla głuchoślepoty.
  • Przyjmując definicję funkcjonalną, osoba głuchoniewidoma to osoba z jednoczesnym, poważnym uszkodzeniem wzroku i słuchu, u której kompensacja jednego zmysłu przez drugi jest utrudniona lub niemożliwa, co powoduje specyficzne trudności w komunikowaniu się, poruszaniu oraz dostępie do informacji (więcej na ten temat w artykule: Kim jest osoba głuchoniewidoma?.
  • Można wyróżnić kilkanaście grup osób głuchoniewidomych ze względu na wiek, w którym nastąpiło uszkodzenie zmysłów oraz stopień uszkodzenia.
  • Osoby całkowicie głuchoniewidome to najmniej liczna grupa. Z większością osób głuchoniewidomych można komunikować się przy pomocy mowy fonicznej lub języka migowego. Każda osoba głuchoniewidoma może jednak potrzebować innego zakresu lub rodzaju wsparcia w zależności od stopnia uszkodzenia wzroku/słuchu.
  • Tłumacz-przewodnik to osoba przeszkolona do wspierania osób głuchoniewidomych. Zna alternatywne sposoby komunikowania się oraz techniki prowadzenia osoby głuchoniewidomej, poruszania się np. w przestrzeni miejskiej (więcej o tłumaczach przewodnikach w artykule: Kim jest tłumacz-przewodnik?)
  • Dotykowa metoda komunikacji stworzona dla osób głuchoniewidomych to alfabet Lorma. Polega on na kreśleniu linii i stawianiu punktów na dłoni rozmówcy.

A przede wszystkim – osoby głuchoniewidome mogą mierzyć się ze specyficznymi trudnościami w związku z uszkodzeniem lub utratą dwóch tak ważnych zmysłów, jednak przy odpowiednim wsparciu i większej świadomości społecznej na temat ich potrzeb, mogą także uczyć się, pracować, prowadzić aktywne życie.

Międzynarodowy Tydzień Wiedzy o Osobach Głuchoniewidomych to doskonała okazja, by tę świadomość zwiększać!